Javascript SEO
Web dünyası HTML ve CSS ile başlamış olsa da bugün en çok kullanılan dil JavaScript. Kullanıcı deneyimini zenginleştiren animasyonlar, dinamik içerikler, tek sayfa uygulamaları (SPA), hepsi JavaScript ile mümkün hale geldi. Ancak işin bir de görünmeyen tarafı var: arama motorlarının bu içerikleri nasıl gördüğü.
İşte burada JavaScript SEO devreye giriyor. Peki bu alan neden önemli, hangi sorunları çözüyor ve hangi teknikler kullanılmalı?
JavaScript ve SEO İlişkisi: Temel Kavramlar
SEO’nun özü, arama motorlarına web sitesini doğru şekilde tanıtmak ve içeriği anlaşılır kılmaktır. Statik HTML sayfalarında bu iş basittir. Ama JavaScript işin içine girdiğinde içerik kullanıcıya “dinamik” sunulur.
Sorun şurada başlar: Googlebot ve diğer arama motorları önce HTML’i tarar. Eğer içerik JavaScript çalıştırılmadan görünmüyorsa, arama motoru bu içeriği göremeyebilir. Bu da sıralamalarda kayıp demektir.
Örnek:
Bir e-ticaret sitesi düşünelim. Ürün açıklamaları yalnızca JavaScript ile yükleniyor. Google bu açıklamaları göremezse ürünler dizine eklenmez.
JavaScript’in Arama Motorları Üzerindeki Etkisi
-
Tarama (Crawling): Google önce sayfayı tarar, sonra JavaScript’i işleyip ikinci aşamada görür. Bu zaman alır.
-
Dizine Ekleme (Indexing): İçerik geç yüklenirse Google bunu eksik görebilir.
-
Sıralama (Ranking): JavaScript hataları, yavaş yükleme ve tarama bütçesi sorunları sıralamayı olumsuz etkiler.
Kontrol Listesi:
-
İçerik HTML içinde mi geliyor yoksa JS sonrası mı?
-
Googlebot JS işlemesini tamamlayabiliyor mu?
-
Geç yüklenen kritik içerik var mı?
JavaScript SEO İçin En İyi Uygulamalar
1. Server-Side Rendering (SSR) Kullanımı
SSR, içeriği kullanıcıya ulaşmadan önce sunucuda render eder. Kullanıcı ve Google hazır HTML görür.
-
Avantajı: Hızlı indeksleme, SEO dostu.
-
Dezavantajı: Sunucu maliyeti artar.
Vaka Örneği: Netflix, React tabanlı yapısını SSR ile destekleyerek hem hız hem SEO performansını artırdı.
2. Pre-rendering ve Static Site Generation (SSG)
Sayfalar önceden HTML olarak oluşturulur. Özellikle blog ve dokümantasyon siteleri için idealdir.
-
Örnek: Medium, makaleleri SSG ile sunar.
-
Görsel Fikir: SSR vs SSG karşılaştırma diyagramı.
3. Dinamik Render Etme
Botlara statik içerik, kullanıcılara dinamik içerik sunulur. Google geçici çözüm olarak öneriyor.
-
Avantaj: Kolay uygulanır.
-
Dezavantaj: Uzun vadede sürdürülebilir değil.
4. JavaScript Kodu Optimizasyonu
-
Code Splitting: Kod parçalara ayrılır, yalnızca ihtiyaç duyulan kısımlar yüklenir.
-
Tree Shaking: Kullanılmayan kod parçaları temizlenir.
Vaka Örneği: Airbnb, React kodlarını “code splitting” ile optimize ederek yükleme süresini %40 azalttı.
5. Lazy Loading
Görseller ve videolar yalnızca görünür olduğunda yüklenir.
-
Avantajı: Sayfa hızı artar.
-
Dezavantajı: Yanlış uygulanırsa Google görselleri göremez.
Kontrol Listesi:
-
Lazy load içeriklerinde “noscript” etiketi var mı?
-
Google görselleri render sonrası görebiliyor mu?
6. Progressive Web App (PWA) Teknikleri
PWA’lar offline çalışma, uygulama benzeri deneyim sağlar. Ama SEO için SSR ve meta etiket yönetimi yapılmalıdır.
-
Örnek: Twitter Lite, PWA ile mobil hızını artırdı.
JavaScript SEO’da Yaygın Sorunlar ve Çözümleri
1. Tarama Bütçesi Sorunları
Googlebot her siteyi sonsuz kez tarayamaz. Fazla JS çağrısı, bütçeyi tüketir.
✔️ Çözüm: Kod minimizasyonu, önbellekleme.
2. JavaScript Hataları
Küçük bir hata tüm sayfanın görünmesini engelleyebilir.
✔️ Çözüm: Konsol hatalarını düzenli kontrol et.
3. Geç Yüklenen İçerik
Dinamik olarak sonradan gelen içerikler Google tarafından kaçırılabilir.
✔️ Çözüm: SSR veya pre-rendering kullan.
JavaScript SEO’yu Test Etme ve İzleme
-
Google Search Console: Sayfa dizine eklenmiş mi?
-
Mobile-Friendly Test: Mobilde içerik görünüyor mu?
-
Screaming Frog (JS Rendering): Render edilmiş HTML analizi.
-
Rendertron / Puppeteer: JavaScript çıktısı test edilir.
Görsel Fikir: “Test Akış Şeması” – Sayfa → Googlebot → Render → Index.
Modern JavaScript Frameworks ve SEO
Framework | SEO Durumu | Çözüm Yöntemi |
---|---|---|
React.js | CSR ile SEO dostu değil | Next.js (SSR/SSG) |
Vue.js | CSR sorunlu | Nuxt.js (SSR/SSG) |
Angular | Zor indekslenir | Angular Universal (SSR) |
Vaka Örneği: The Guardian, Angular Universal kullanarak tüm sayfaları SEO dostu hale getirdi.
JavaScript SEO İçin Yapısal Veri (Schema.org)
Schema.org işaretlemeleri, JS içeriklerinin arama motorları tarafından daha iyi anlaşılmasını sağlar.
-
Ürün sayfalarında: price, review, availability
-
Makale sayfalarında: headline, datePublished
-
Etkinlik sayfalarında: location, startDate
İleri Seviye JavaScript SEO Teknikleri
-
HTTP/2 Push: Önemli dosyaları önden yükleyerek hız kazandırır.
-
Service Workers: Önbellek yönetimi sağlar, offline deneyim mümkün olur.
-
301 Karşılıkları: JS yönlendirmeleri yerine server-side 301 tercih edilmeli.
JavaScript SEO: Gelecek Trendler
-
Web Vitals: Core Web Vitals (LCP, FID, CLS) SEO’nun ayrılmaz parçası olacak.
-
MPA’nın Geri Dönüşü: SPA’ların SEO sorunları yüzünden bazı projeler yeniden MPA’ya kayıyor.
-
ESM (ECMAScript Modules): Daha hızlı ve SEO dostu JavaScript modülleri standart hale geliyor.
Sık Sorulan Sorular: JavaScript SEO
Statik HTML’de sorun yoktur, JS SEO ise tarama ve render sorunlarına odaklanır.
Evet, eğer SSR/SSG yoksa. Ama doğru yapılandırıldığında SEO dostu olabilir.
Haber siteleri → SSR Bloglar → SSG Küçük projeler → CSR yeterlidir.
Önce HTML’i tarar, sonra JS’i render eder. Kritik içerikler HTML içinde bulunmalıdır. JavaScript SEO’nun Geleneksel SEO’dan Farkı Nedir?
SPA’lar SEO için kötü müdür?
SSR, SSG mi yoksa CSR mı daha iyi?
Google JavaScript’i nasıl işler?
Sonuç
JavaScript, modern webin kalbi haline geldi. Ama arama motorları için yanlış kullanıldığında görünmez bir siteye dönüşmek mümkün.
Doğru uygulamalarla (SSR, SSG, lazy loading, kod optimizasyonu, schema.org) hem kullanıcı hem de Google mutlu edilir.
Kısacası, JavaScript SEO geleceğin değil, bugünün meselesidir.